گنبد امامزاده حمزه تخریب شد/ از اوقاف شکایت کردیم

معاون میراث فرهنگی استان خوزستان با اعلام خبر تخریب کامل گنبد امامزاده حمزه گفت: از اوقاف که بدون هماهنگی با میراث فرهنگ درصدد تخریب این بنای تاریخی برآمده است، شکایت کردیم.

به گزارش خبرنگار ایلنا، ‌طی روزهای گذشته و در آخرین تعطیلات خردادماه بازهم شاهد تخریب میراث فرهنگی بودیم. میراثی که این‌بار نه تنها بخشی از آن بلکه تمام مجموعه با خاک یکسان شد. گنبد اورچین شاهزاده حمزه در ماهشهر به بهانه نوسازی تخریب شد.

احمدرضا حسینی‎بروجنی (معاون میراث فرهنگی استان خوزستان) در این خصوص به ایلنا گفت: اوقاف بدون هماهنگی این بنای تاریخی را تخریب کرده است. آنها با لودر و بولدوزر در محل حضور یافتند و در تعطیلات این بنا را خراب کردند. پرونده ثبتی این اثر تاریخی از سوی اداره کل میراث و گردشگری خوزستان در سال ۹۶ تهیه شد و در نهایت در فهرست آثار ملی ثبت شد.

او ادامه داد: اداره اوقاف شهرستان درصدد توسعه این امامزاده بود. توسعه چنین آثار ثبتی نیازمند ارائه طرح‌ها و نقشه‌ها به شورای فنی استان و کمیته فنی وزارتخانه است تا مصوب شود. این درحالی است که هیچیک از این مراحل توسط اوقاف طی نشده و هیچگونه مجوزی نیز از سوی وزارت میراث برای این امر دریافت نکرده است. اداره اوقاف روز سه‌شنبه بدون هیچ هماهنگی با میراث و با نظر هیات امنا درصدد تخریب برآمده است. ما نیز شکایت کردیم و آنها موظف هستند عین به عین این بنا را بسازند.

حسینی‎بروجنی در ادامه از انتشار متنی توسط این اداره کل خبر داد. در این متن آمده است:

هموطنان محترم

با سلام و احترام

به آگاهی می‌رساند که در تاریخ سه شنبه۹۹/۳/۲۷ اثر ملی امامزاده حمزه واقع در شهرستان ماهشهر توسط اداره اوقاف و امور خیریه ماهشهر تخریب و نابود گردید. این اثر تاریخی به شماره ۳۲۹۳۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و تحت حفاظت و نظارت قوانین و مقررات ناظر بر حفاظت از آثار تاریخی فرهنگی قرار داشته است. پس از اطلاع از موضوع مراتب از طریق دادستان محترم شهرستان ماهشهر مورد پیگیری قرار گرفته و با توجه به اینکه این اداره کل متولی قانونی آثار تاریخی فرهنگی در استان خوزستان می‌باشد و تخریب آثار تاریخی در برابر ماده ۵۵۸ قانون مجازات اسلامی جرم و قابل تعقیب کیفری بوده و برابر ماده ۲۶ قانون مدنی به عنوان منافع عمومی و مصالح ملی و برابر ماده ۸ قانون مدیریت خدمات کشوری از ارکان حاکمیتی جمهوری اسلامی ایران می‌باشند، بر خود فرض می‌دانیم که ضمن آگاهی‌رسانی به عموم هموطنان از منافع ملی و مصالح عمومی و اقتدار حاکمیت جمهوری اسلامی ایران با استفاده از تمامی ظرفیت‌های قانونی دفاع نموده و موضوع تخریب اثر ملی توسط مرجع پیش گفته را از طریق مراجع دادگستری و سایر مراجع ذیصلاح پیگیری خواهد نمود.

تمام این صحبت‌ها درحالی مطرح می‌شود که حدود دو سال پیش سارا عبادی (رئیس اداره میراث فرهنگی بندرماهشهر) با اشاره به این‎که حرم مطهر امام‎زاده حمزه(ع) در حد فاصل ۲۵ کیلومتری جاده بندر ماهشهر به هندیجان واقع شده است، عنوان کرده بود: ساختمان موجود که ازجمله آثار ثبت‎شده شهرستان در فهرست آثار ملی است، پس از تخریب بنای اولیه در دوره قاجار بار دیگر بنا شد.

رئیس اداره میراث فرهنگی بندرماهشهر در ادامه با بیان این‎که اهمیت تاریخی بنا و کمبود فضاهای موجود برای زائران پرشمار، سبب برگزاری نشست میان مسئولان اداره میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری بندر ماهشهر و اداره اوقاف و امور خیریه این شهرستان شد، اضافه کرد: در راستای این نشست چگونگی کمی و کیفی اجرای طرح جامع با حفظ شرایط و ضوابط بنای موجود مورد بحث و ارزیابی قرار گرفت.

با این وجود حسینی بروجنی از عدم اطلاع و آگاهی از چنین نشستی خبر داد و گفت: با میراث‌فرهنگی استان هیچ صحبتی نشده و شاید این صحبت‌ها در حد شهرستان بوده. این درحالی است که باید چنین طرح‌هایی در سطح استانی مطرح شود

فروش بنای مکعبی قرن پنجم زواره بدون نظر میراث

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری اردستان گفت: به تازگی فردی اقدام به خریداری سه و نیم دانگ قلعه سنگ بست زواره بدونِ نظر کارشناسی میراث فرهنگی کرده است.

مهدی مشهدی در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: قلعه سنگ بست از قدیم به افرادی ارث رسیده است و آنها حدود یک‌دانگ این بنا را با هدف حفظ بنا به میراث فرهنگی هدیه می‌دهند ولی متأسفانه اداره کل میراث فرهنگی این افراد را الزام به سند نکرده است.

وی با بیان اینکه اداره میراث فرهنگی در سال‌های گذشته مرمت‌هایی را در این بنای تاریخی با هزینه حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون انجام داده است، افزود: این قلعه تاریخی در قرن پنجم هجری بنا شده و در بافت تاریخی و ثبت ملی شهر زواره قرار دارد.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری اردستان با بیان اینکه در چند روز گذشته فردی اقدام به خریداری سه و نیم دانگ این قلعه بدون نظر کارشناسی میراث فرهنگی می‌کند، گفت: اداره میراث فرهنگی نسبت به قیمت‌گذاری این قلعه اعتراض کرده و پیگیر موضوع چگونگی نحوه واگذاری این بنای تاریخی است.

مشهدی با بیان اینکه اداره میراث فرهنگی شهرستان در ابتدا با توجه به برگه صلح نامه‌ای که دارد اقدام به صدور سند یک‌دانگ خود می‌کند، گفت: هدف اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری حفظ این بنای تاریخی است و حتی از سرمایه‌گذار بخش خصوصی هم استقبال می‌کند.

وی با بیان اینکه در حال حاضر بنا به لحاظ استحکام‌بخشی به مرحله‌ای رسیده که خطر تخریب و ریزش ندارد، گفت: با هماهنگی که با دادگاه زواره انجام شده، قرار است مالک‌های این بنای تاریخی هرگونه اقدامی را که بخواهند انجام دهند با هماهنگی اداره میراث فرهنگی شهرستان باشد.

قلعه “سنگ بست” از نمادهای تاریخی زواره است که در بافت تاریخی شهر قرار دارد. این قلعه از بزرگترین و مستحکم‌ترین قلعه‌های کشور پس از قلعه الموت رودبار قزوین است که در قرن پنجم هجری قمری به دست ابوعلی دهدار زواره‌ای بنا شده است.

این قلعه به صورت مکعبی شکل بنا شده است و در زوایای آن چهار برج استوانه‌ای شکل به چشم می‌خورد و برفراز آن جایگاه دیده بانی بوده که نیروها دورتادور حصار شهر را تحت مراقبت و کنترل داشته‌اند و فضای درونی این قلعه در دو طبقه به صورت چهار صفه‌ای است.

وی یادآورشد، گفته می‌شود در اوایل قرن هفتم هجری، هجوم مغولان به شهر زواره به بهانه تخریب این قلعه مستحکم بوده است.

به گزارش ایسنا، شهر تاریخی زواره با وسعتی حدود 340 هکتار در قسمت شرقی استان و در فاصله 120 کیلومتری اصفهان و دردل کویر مرکزی ایران قرار دارد و حتی بسیاری زواره را به جاذبه‌های کویری و گردشگری‌اش می‌شناسند. این قلعه دفاعی سال 1381 با شماره 6144 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

مرمتگران خانه «نیما» کجا رفتند

«اهالی محله‌ دزاشیب در خیابان رمضانی می‌گویند مدت‌هاست کسی برای مرمت به خانه‌ «نیما» رفت‌وآمد نمی‌کند؛ این خانه فقط دو نگهبان دارد که تنها کار حفاظتی‌شان از خانه، شستن ماشین است.»

گذشته دردسرها و حاشیه‌های مختلفی را به دوش کشیده؛ از بحث خروج از ثبت خانه گرفته تا مالکی که می‌خواست آن را تخریب کند و در نهایت فکر ایجاد سفره‌خانه به سرش افتاد تا خریدِ خانه توسط سازمان زیباسازی و قول‌هایی که برای مرمت و احیای آن مطرح شدند.

از چند ماه قبل و با تحویل گرفتن خانه نیما توسط سازمان زیباسازی، برزین ضرغامی – مدیرعامل این سازمان – اعلام کرد که «پس از خرید خانه نیما، این فضای تاریخی تحویل ما بوده و در اولین فرصت مرمت را آغاز می‌کنیم. این مرمت باید متناسب با کارکرد آتی خانه نیما یوشیج باشد. متناسب با هویت و پیشینه خانه در منطقه یک، باید کاربری این خانه تعریف شود. اما افتتاح رسمی همزمان با روز تولد این شاعر خواهد بود. طرح بهره‌برداری به زودی نهایی خواهد شد و خانه نیما یوشیج همزمان با روز میلاد این شاعر یعنی ۲۱ آبان رسما افتتاح می‌شود.»

چند روز بعد یعنی یکم آبان سال گذشته، مدیرعامل سازمان زیباسازی شهر تهران به ایسنا گفت: «به دلیل تداخلی که در انجام برخی کارها داشتیم، نتوانستیم در نیمه نخست امسال اقدامات مورد نیاز برای ساماندهی و تجهیز خانه نیما یوشیج را به نتیجه برسانیم. تا کنون سعی کرده‌ایم فضای ناامن را از خانه دور کنیم و برخی اقدامات اولیه و اضطراری دیگر انجام شده‌اند. از سوی دیگر هرچند ساماندهی و مرمت خانه تا کنون انجام نشده است، اما در صحبت با مشاورانِ طرح، اقداماتی در دست انجام است و کاربری آن نیز حتما مرتبط با همان حوزه شعر و ادب و تخصص نیما خواهد بود.

طرحِ خانه تهیه شده، اما هنوز نهایی نشده است، محتوای اولیه‌ طرح تهیه شده و تیم‌های مشاور روی آن کار می‌کنند تا بحث‌های محتوایی نیز آماده باشد. از سوی دیگر حفظ ساختار خانه و لزوم مقاوم‌سازی این بنای تاریخی از دیگر دلایل عقب افتادن انجام کارها برای ساماندهی و افتتاح خانه بود. تلاش می‌کنیم خانه نیما را با کاربری فرهنگی مناسب تا پایان سال آماده کنیم.»

پس از این اظهارنظرها نیز یکی دو رسانه در گزارش‌هایی که منتشر کردند از روند مرمت خانه‌ نیما حرف زدند، اما در شرایط کنونی به نظر می‌رسد طرحِ مرمت و ساماندهی خانه‌ نیما متوقف شده است. با این وجود، فعالان میراث فرهنگی و نیماپژوهان همچنان خواهان توجه ویژه به این بنای تاریخی هستند.

سقفِ حیاطِ خانه در حال آوار شدن است

محمد عظیمی – نیماپژوه و نماینده‌ انجمن‌های دوستداران میراث فرهنگی مازندران  – که دو روز گذشته درباره خانه نیما و وضعیت مرمت آن با مردم خیابان رمضانی، کوچه رهبر در محله دزاشیب صحبت کرده، به ایسنا می‌گوید: به چشم خودم دیدم که بخشی از سقفِ ایوانِ خانه احتمال ریزش دارد. مردم محلی نیز می‌گویند مدت‌هاست کسی برای مرمت به خانه‌ «نیما» رفت‌وآمد نمی‌کند؛ این خانه فقط دو نگهبان دارد که تنها کار حفاظتی‌شان از خانه، شستن ماشین است.

او با بیانِ تاریخچه‌ای از وضعیت خانه‌ نیما در طول سال‌های گذشته، بیان می‌کند: خبر خرید خانه نیما توسط سازمان زیباسازی شهرداری تهران در خردادماه سال ۹۸ نوید مسرت‌بخش و بارقه امیدی بود تا پس از کش و قوس‌های فراوان و دلهره‌ هنرمندان و دوستداران نیما از تخریب خانه، بالاخره با وعده‌ تبدیل شدن به موزه شعر نوین ایران در کنار خانه جلال آل احمد و سیمین دانشور فرصتی باشد تا محوری جدید از موزه و گردشگری شعر و ادبیات معاصر در تهران باز شود.

عظیمی با اشاره به صحبت‌هایی که در چند نوبت برزین ضرغامی – مدیرعامل سازمان زیباسازی شهرداری تهران – برای روند مرمت این خانه‌ تاریخی مطرح کرده بود، می‌افزاید: طبق صحبت‌ها نخست قرار بود افتتاح این خانه ۲۱ آبان سال گذشته و همزمان با روز تولد نیما باشد که متاسفانه عملی نشد. بار دیگر ۱۷ اردیبهشت امسال این مقام مسئول اعلام کرد که «امیدوارم بتوانیم بر اساس برنامه‌ریزی انجام‌شده تا سه ماه آینده کار مرمت و بازسازی خانه نیما یوشیج را تمام کنیم.»

او با بیان این‌که مناسبت خاصی در مرداد برای افتتاح این خانه و آثار نیما وجود ندارد، اظهار می‌کند: از یک سو در حالی به استقبال ماهِ تیر می‌رویم که در این خانه هیچ نشانه‌ای از مرمت و تجهیز دیده نمی‌شود و تنها به حضور نگهبان بسنده شده است و از سوی دیگر تنها اقدام نمایان در این خانه ایجاد داربست و پوشش پارچه‌ای بوده تا شرایط را برای مرمت بنا و ترمیم شیروانی آماده کند، اما آخرین بازدید و رصد فعالیت سازمان زیباسازی حاکی از آن است که ظاهراً بخشی از بنا هم دچار ریزش و ویرانی شده و هیچ‌گونه تحرکی در آماده‌سازی ساختمان مشاهده نمی‌شود.

عظیمی به این نکته اشاره می‌کند که مشخص نیست چرا با اعلام چندباره افتتاح این خانه، پیگیر بازسازی و تجهیز موزه نیستند و با وجود اعلام زمان بازگشایی خانه نیما، عملیات ابتدایی و ضروری آن متوقف شده است. او می‌گوید: از شهردار و اعضای شورای شهر تهران که اکثراً از فرهیختگان و حامیان میراث فرهنگی بوده و توجه ویژه‌ای به خانه‌های تاریخی دارند، درخواست می‌کنیم تا با توجه به طرح اعلام‌شده‌ موجود در سازمان زیباسازی و آمادگی همکاری برای راه‌اندازی موزه نیما که می‌توانست در وعده‌ قبلی به نتیجه برسد، علت توقف مرمت این بنا را پیگیری کنند.

او ادامه می‌دهد: بی‌تردید بر اساس نقش سازمان زیباسازی که برنامه‌ریزی، مدیریت، توسعه، اجرا و نظارت بر فعالیت‌های هنری شهری در همه‌ فضاهای عمومی شهر تهران و مساعدت و مشارکت در زیباسازی و ایمنی فضاهای فرهنگی، بافت‌ها و آثار تاریخی است، باید با تهیه و تدوین دستورالعمل و همکاری دیگر دستگاه‌های مسئول به‌ویژه وزات میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری بر اساس قوانین و مقررات موضوعه برای گرفتن راهکارهای اجرایی مناسب و حفظ و نگهداری، ایمن‌سازی، مرمت، بازسازی و بهسازی مراکز تاریخی، مذهبی و فرهنگی شهر تهران کمک کند.

مسعود روشن‌پژوه: مدیران تلویزیون باید بدانند که فضای مجازی و تلویزیون دو مدیوم کاملاً متفاوت هستند/ معیارهای داوری «عصر جدید» ضعیف هستند/ برنامه‌های اسپانسر محور احتمال موفقیت بیشتری دارند

lسعود روشن‌پژوه با اشاره به کم‌تر شدن ممیزی‌ها در برخی برنامه‌های اسپانسرمحور تلویزیون تأکید کرد که در برنامه‌‌ای مثل «دورهمی» میزان ممیزی‌ها نسبت به دیگر برنامه‌ها بسیار کمتر است و برخی سوالاتی که مهران مدیری از مهمانانش می‌پرسد را هیچ یک از مجریان تلویزیون اجازه مطرح کردن ندارند.

مسعود روشن‌پژوه، مجری، تهیه‌کننده و کارگردان برنامه‌های تلویزیونی، در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: به نظر من اصلی‌ترین دلیل موفقیت چند برنامه تلویزیونی که این روزها مخاطبان بسیاری دارند زمان پخش مناسب و استفاده از عوامل حرفه‌ای تلویزیون است.

روشن‌پژوه تصریح کرد: از طرفی ممیزی برای برنامه‌هایی مثل «دورهمی»، «عصر جدید» و «خندوانه» بسیار کمتر است. در هیچ برنامه‌ای مجری نمی‌تواند و اجازه ندارد از مهمانش بپرسد که تا بحال عاشق شده یا خیر. وقتی ممیزی کم‌رنگ‌تر شود طبیعی است دست برنامه‌سازها برای تولید برنامه بازتر شده و در نتیجه جذب مخاطب راحت‌تر می‌شود. برنامه‌هایی مثل «دورهمی» و «عصر جدید» و دیگر برنامه‌های اینچنین حدفاصل بین فضای مجازی و تلویزیون هستند و بیشتر برای این ساخته می‌شوند که در فضای مجازی فالوور جمع شود و در شرایطی که این اتفاق رخ می‌دهد طبیعی است که برنامه مورد استقبال مخاطب قرار گیرد.

او افزود: مدیران تلویزیون باید بدانند که فضای مجازی و تلویزیون دو مدیوم کاملاً متفاوت هستند و در بهترین حالت می‌توانند مکمل یکدیگر باشند. زمانی هیچوقت ماهواره را هیچ مدیری قبول نداشت و اسمی از آن نمی‌برد اما پس از اینکه رقابت جدی شد تصمیم گرفتند که به نقد برنامه‌های ماهواره بپردازند. فضای مجازی نیز چنین وضعیتی در تلویزیون دارد، زمانی اینستاگرام و تلگرام را تلویزیون به رسمیت نمی‌شناخت اما پس از مدتی کانال‌های تلگرام و پیج‌های اینستاگرام از تلویزیون سر در آوردند.

این مجری در ادامه گفت: به هر حال این برنامه‌های آنتن را پر کرده‌اند اما وضعیت عجیب تلویزیون مخاطب را در دوگانگی قرار داده و می‌بینیم به عنوان مثال در یک شبکه یک روحانی در برنامه از اشکالات شرعی غیبت در حال صحبت است و این کار را نهی می‌کند و یک برنامه اسپانسرمحور که ممیزی برای آن کمتر لحاظ می‌شود همان لحظه در شبکه‌ای دیگر دقیقاً مجری‌اش مشغول غیبت یک نفر است.

این مجری قدیمی تلویزیون در ادامه اظهار داشت: موضوعات زردی مثل طلاق و ازدواج بازیگران و هنرمندان تا چه زمان می‌تواند برای مردم جذاب باشد را نمی‌دانم اما به هر حال این موضوعات نیز به مرور جذابیت خود را از دست می‌دهند. تلویزیون با این برنامه‌ها مردم را به فضول بودن تشویق می‌کند و به نوعی فضول بار می‌آورد. من در بسیاری از این برنامه‌های نکات اخلاقی و حتی رعایت اصول اخلاقی را نمی‌بینم. تاک شو از زمان اختراع تلویزیون وجود داشته و همچنان جزو پربیننده‌ترین برنامه‌های این رسانه است اما تاک‌ شوها اصولی دارند که باید رعایت شود، باید پرسش‌ها صادقانه پاسخ داده شوند، در همه جای دنیا وضعیت به همین شکل است و خبرنگارهای پاپاراتزی وجود دارند که اگر یک هنرمند مقابل دوربین دروغ بگوید خبرنگاران پاپاراتزی حقیقت گفته‌هایش را پیدا کرده و او را لو می‌دهند اما در ایران هر کس هر پاسخی که دلش بخواهد می‌دهد. در شهرستان‌ها عوامل سرگرم‌کننده نسبت به تهران و مراکز استان‌ها کمتر است و میزان تأثیرپذیری مردم از برنامه‌های تلویزیون بسیار بالاست.

مجری برنامه «مسابقه محله» تصریح کرد: برنامه «خندوانه» ترکیبی از برنامه‌های موفق تلویزیون در سال‌های گذشته است، برنامه‌هایی مثل «مسابقه محله»، «عمو قناد» و… را در «خندوانه» می‌توان دید که البته کار درستی است. برنامه‌ای مثل برنامه «عصر جدید» یک برنامه کاملاً کپی از برنامه‌های دیگر در شبکه‌های ماهواره‌ای است که با کیفیت بیشتر در همین روزها پخش می‌شوند. در این برنامه‌ها افرادی که حاضر می‌شوند و اجرا دارند اگر بتوانند امتیاز کافی را دریافت کنند و مورد توجه مخاطبان قرار گیرند توسط خود شبکه و عوامل تولید برنامه حمایت شده و به نوعی آینده درخشانی در انتظارشان است اما در برنامه‌های استعدادیابی ما چنین اتفاقاتی رخ نمی‌دهد و افراد تنها برای کسب یک مقام یا دیده شدن برنامه‌ای اجرا می‌کنند و کنار می‌روند.

روشن‌پژوه در ادامه اظهاراتش گفت: استفاده از فرمتی که پیش‌تر در کشورهای دیگر برای برنامه‌سازی نتیجه‌بخش بوده اتفاق خوبی است اما شرط مثبت دانستن آن ایرانیزه شدن این طرح و ایده است. برنامه‌های ما باید با فرهنگ خودمان همخوانی داشته باشند. هیأت داوران باید در زمینه‌های مختلف متخصص باشند و افراد صاحب نظری باشند، به نظر من هیأت داوران «عصر جدید» می‌توانست قوی‌تر باشد و در حال حاضر در این برنامه خیلی مواقع نمی‌توان تشخیص داد که یک نفر بر چه اساس امتیاز کامل می‌گیرد یا یک نفر بر چه اساس حذف می‌شود؛ به نظر من معیارهای داوری در برنامه احسان علیخانی بسیار ضعیف است.

این مجری در پایان تصریح کرد: امروز برنامه‌های اسپانسرمحور با توجه به اینکه تلویزیون به شدت نیازمند اسپانسر است احتمال موفقیت بیشتری دارند. یک اسپانسر اصرارهایی در ساختار برنامه دارد که تلویزیون مجبور است بپذیرد و به همین دلیل می‌بینیم که چند برنامه با استقبال خوبی مواجه شده ولی دیگر برنامه‌های تلویزیون که شاید حتی زحمت بیشتری برای آن‌ها کشیده شده اصلاً دیده نمی‌شوند.

تا روشن نشدن تکلیف اکران ترجیح می‌دهیم سینما بسته بماند

حمید ناجیان با اشاره به نبود شرایط مناسب و عدم اکران فیلم‌های خوب و موفق در گیشه تأکید کرد که اگر بازگشایی سینماها با فیلم‌های خوبی صورت نگیرد و سازمان سینمایی از فیلم‌های اکران شده حمایت نکند، سینمای ایران اکران تابستان را هم از دست می‌دهد.

حمید ناجیان، مدیر روابط عمومی سینما ایران، در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: سینما ایران همانند بسیاری از سینماهایی که در روز اول بازگشایی تعطیل بودند همچنان تعطیل است و دلیل اصلی این اتفاق نبود فیلم مناسب برای اکران است.

ناجیان تصریح کرد: متأسفانه اکثر تهیه‌کننده‌ها و صاحبان فیلم ترجیح می‌دهند که در این شرایط فیلمشان اکران نشود و این در حالی است که ما نیاز داریم تا بازگشایی سینماها را با فیلمی قوی و پرمخاطب آغاز کنیم. در حال حاضر فیلم‌های قدیمی زیادی هستند که پیش از عید نوروز اکران شدند اما این فیلم‌ها دیگر کشش ندارند و مخاطبی برای دیدن آن‌ها حاضر به خرید بلیت نیست.

او افزود: شروع دوباره کاری که نزدیک به چهار ماه تعطیل بوده نباید ضعیف باشد، سینما نیاز به شروعی قدرتمند دارد و شروع اکران با این فیلم‌ها شروعی بسیار ضعیف و رو به عقب است. ما در سینما ایران کارهای ضدعفونی را انجام داده‌ایم و همه شرایط فراهم است اما فیلم خوب هم لازم است تا بتوان انتظار داشت که مردم به سینما بیایند.

مدیر روابط عمومی سینما ایران اظهار داشت: ما حتی با بازگشایی سینماها در شرایط حاضر با همین فیلم‌های قدیمی مشکلی نداریم اما کسی حاضر به خرید بلیت نیست. طبیعی است که وقتی بلیتی فروخته نشود سینما تعطیل باشد. به نظر من متولی اصلی فرهنگ و هنر که وزارت ارشاد و سازمان سینمایی است باید از سینماها و فیلم‌هایی که اکران می‌شوند به شکل‌های مختلف حمایت کند تا بتوانیم به اکران در تابستان امیدوار باشیم. اگر این شرایط ادامه‌دار باشد قطعاً اکران تابستان را از دست می‌دهیم و این از دست دادن برای ما بسیار گران تمام می‌شود و شاید مدت‌ها زمان ببرد تا سینما بتواند دوباره سر پا بایستد و فعالیت خود را ادامه دهد.است، سینماهای ایران از امروز یکم تیرماه پس از 4 ماه تعطیلی به دلیل جلوگیری از شیوع ویروس کرونا فعالیت خود را آغاز کرده و چند روز پیش دو فیلم مهم «شنای پروانه» و «خوب بد جلف 2» که برای اکران نوروز در نظر گرفته شده بودند از اکران انصراف داده و در حال حاضر سینماها با چند فیلم قدیمی مثل «جهان با من برقص» اکران خود را آغاز کرده‌اند.

مجید انتظامی: پدرم موافق دوبله صدایش نبود/ هنرمندها خیلی تنها هستند

مجید انتظامی فرزند زنده‌یاد عزت‌الله انتظامی گفت: پدرم اصرار داشت که در فیلم‌ها خودش برای نقش‌هایش صحبت کند؛ او در همه فیلم‌ها به جز دو فیلم «ستارخان» و «هزاردستان» خودش صحبت کرد.

به نقل از روابط عمومی موزه سینما، در آستانه زادروز زنده‌یاد «عزت الله انتظامی» فریدون جیرانی به گفتگو با مجید انتظامی در موزه سینما نشست.

 مجید انتظامی در ابتدای این دیدار در پاسخ به سوال فریدون جیرانی درباره فیلم گاو با ذکر خاطره‌ای گفت: فیلم گاو را برای اولین بار با داریوش مهرجویی در برلین دیدم. انصافا پدرم در این فیلم بازی بسیار خوبی داشت تا آنجا که از جشنواره فیلم شیکاگو برای این فیلم جایزه گرفت و تیتر روزنامه‌ها شد.
انتظامی در پاسخ به سوال جیرانی مبنی بر اینکه پدرش تا چه اندازه به صدای بازیگر در فیلم ها اهمیت می‌داد، پاسخ داد: پدرم اصرار داشت که در فیلم‌ها خودش برای نقش‌هایش صحبت کند. در همه فیلم ها به جز دو فیلم «ستارخان» و «هزاردستان» خودش صحبت کرد. من به دلیل اینکه درگیر آهنگسازی بودم و مشغله های خودم را داشتم، کمتر سر فیلم های پدرم حاضر می‌شدم البته یکی از دلایلش این بود که نمی خواستم این شائبه ایجاد شود که من برای گرفتن شغل و یا پروژه آهنگسازی فیلم ها به پدرم سر می‌زنم.
وی درباره رابطه اش در کودکی با زنده یاد عزت الله انتظامی نیز گفت: هنرمندها خیلی تنها هستند، زیرا از خانواده‌شان به خاطر کارشان دور می شوند. اما یادم می آید که پدر من ما را به سینما هم می‌برد (با خنده) خودش جلوتر می‌رفت و ما پشت سرش می‌دویدیم.

انتظامی درباره حضور پدرش در کنسرت هایش نیز خاطرنشان کرد: کنسرت های ما همیشه ساعت ۲۰ برگزار می شد و پدرم از ساعت ۵ بعداظهر به تالارها می آمد. اولین اجرای روی صحنه که رهبری می‌کردم «این فصل را با من بخوان» بود. او همیشه به من تاکید می کرد که چگونه روی صحنه بروم و چگونه به مردم احترام بگذارم. به عنوان مثال به من یاد می داد که دستم روی قلبم باید و به مردم تعظیم کنم تا اثرگذارتر باشد.
انتظامی در پاسخ به این سوال جیرانی که آیا پدرش در مقام داور سفارش دادن جایزه به او را در جشنواره کرده است یا خیر؟ پاسخ داد: سالی که فیلم «از کرخه تا راین» به جشنواره راه پیدا کرده بود، سر جایزه موسیقی بحث می شود و پدرم برای آنکه نه طرف من را بگیرد و نه نقشی در این جایزه داشته باشد اتاق را ترک می‌کند. من در حال سفر به جدّه بودم که ابراهیم حاتمی‌ کیا به من گفت بمان جایزه‌ات را بگیر و بعد برو اما در نهایت جایزه به فیلم دیگری تعلق گرفت و دیپلم افتخار را به من دادند.
وی ادامه داد: پدرم هیچ وقت برای من پارتی‌بازی و یا سفارش ویژه‌ای نکرد. در کار مسیرهایمان از هم مجزا بود و تنها در دو کار مشترک باهم حضور داشتیم.
مجید انتظامی با اشاره به اینکه پدرم هرگز بازنشسته نشد، افزود: حتی تا روزهای آخر زندگی اش نیز برایش فیلمنامه می فرستادند همیشه کنار تخت او تعداد زیادی فیلمنامه و کتاب بود.

اظهارات یک کارگردان بعد از تعطیلی چهار ماهه / «زیست تئاتری دچار مشکلات بزرگی شده»

آرش فلاحت‌پیشه که از پایان این هفته نمایش «پنهان‌خانه پنج در» را به صحنه می‌برد، می‌گوید گیرم که ما یک سال دیگر هم دندان روی جگر بگذاریم اما چه تضمینی وجود دارد که کرونا برطرف شود یا شرایط تغییر کند.

این هنرمند تئاتر که این نمایش را با گروهی از هنرجویان و بازیگران جوان تئاتر روی صحنه برده بود، به دلیل کرونا از ادامه اجرا بازماند و حالا جزو اولین کارگردانانی است که اجرای خود را از سر می‌گیرد.

فلاحت‌پیشه که از پایان همین هفته نمایشش را در تالار اصلی مولوی روی صحنه می‌برد، در گفتگو با ایسنا از شرایط اجرای تئاتر در دوران کرونا و بعد از تعطیلی چهار ماهه سخن گفت.
او در آغاز درباره اجرای دوباره نمایشش در وضعیتی که هنوز کرونا ادامه دارد، توضیح داد: پیش از عید که خیلی جدی در قرنطینه بودیم، فکر نمی‌کردم در دوران کرونایی، نمایش اجرا کنم ولی تجربه قرنطینه ثابت کرد این بیکاری و خانه‌نشینی ما را برای انجام ساده‌ترین امور دچار بحران کرده است.

او ادامه داد: قرنطینه نشان داد زیست تئاتر فقط در سالن رخ می‌دهد البته که سیاره ایران با همه جای جهان متفاوت است و ما شرایط خود را داریم. چراکه در دیگر کشورها تمهیداتی اندیشیده شده که هم گروه‌های هنری کمتر زیان ببینند و هم دست‌اندرکاران کمتر متضرر شوند اما اینجا با انفعال و خانه‌نشینی ما، زیست تئاتری دچار مشکلاتی بزرگ می‌شود.

فلاحت‌پیشه تاکید کرد: درست است که مردم تصور می‌کنند کرونا تمام شده و زندگی عادی خود را از سر گرفته‌اند ولی ادامه اجرای ما به این دلیل نیست بلکه همچنان معتقدیم باید شرایط کرونا در نظر گرفته شود و شرایط اصلا عادی نشده است.

این مدرس تئاتر با انتقاد از شکل‌گیری تئاتر آنلاین در برخی از مقاطع کرونایی، این شیوه را پدیده‌ای نوظهور دانست که متولیان فرهنگی خیلی شیک از آن حمایت کرده‌اند.

او خاطرنشان کرد: تئاتر آنلاین و از آن بدتر دوره‌های آموزشی آنلاین، ما را بر آن داشت تا دست از انفعال و خانه‌نشینی برداریم و فکر کنیم زیست درست تئاتر حتی در این شرایط بهتر از این پدیده‌های نوظهور است.

فلاحت‌پیشه افزود: گیرم که ما احترام بگذاریم و یک سال دیگر هم دندان روی جگر بگذاریم اما چه تضمینی وجود دارد که کرونا برطرف شود و اگر بعد از یک سال هم بخواهیم کارمان را شروع کنیم، شرایط همین است.

او درباره پر ریسک بودن اجرای تئاتر از نظر استقبال مخاطب، توضیح داد: کسانی که می‌خواهند اولین‌ها باشند، همیشه نگران حضور مخاطب هستند. هرچه بیشتر از مخاطب فاصله بگیریم، جذب دوباره او به تئاتر سخت‌تر می‌شود. تصورم این است که خوب است با رعایت یکسری از موارد بهداشتی، اجرایمان را داشته باشیم.

فلاحت‌پیشه که پیش از این با بازی در نمایش‌های گوناگونی مانند «تک سلولی‌ها» و … در تالار مولوی روی صحنه رفته است، با بیان توضیحاتی درباره ویژگی‌های این تئاتر افزود: پشت صحنه تالار مولوی نسبت به بسیاری از سالن‌ها استاندارد بهتری دارد و خود ما هم تغییراتی در کار داشته‌ایم. مثل اینکه گریمور را حذف کردیم و بازیگران خودشان آموزش دیدند و خود را گریم می‌کنند. ضمن اینکه تغییراتی در میزانسن‌ها داریم که فاصله بچه‌ها بیشتر شود. به هر حال شرایط را به نفع گروه و مخاطب عوض کرده‌ایم و امیدواریم کسانی که تئاتر و سینما جزیی از زندگی‌شان است، از نمایش ما دیدن کنند.

این کارگردان تئاتر درباره تغییرات احتمالی در گروه بازیگران نمایشش هم گفت: خودم را آماده کرده بودم که برخی از بازیگران نیایند ولی با وجود ترسی که داشتند، همه در اجرای دوباره حضور دارند. خوشبختانه در گروه خودم توانستم این اعتمادسازی را داشته باشم و امیدوارم این اعتمادسازی در مخاطب هم اتفاق بیفتد.

او در پاسخ به این پرسش که با اجرای نمایش در این شرایط، از نظر مالی هم ریسک بزرگی کرده است، گفت: همیشه کسانی که بیانیه صادر می‌کنند یا سردمدار حق‌طلبی می‌شوند، کمترین ضرر را می‌بینند چون آنان براحتی می‌توانند با بازیگران چهره کار کنند و حامی مالی هم جذب کنند اما مگر این افراد چه بخشی از بدنه تئاتر ما را تشکیل می‌دهند. مسلما بخش اعظم تئاتر ما زیست ساده‌ای را با حداقل‌ها جلو می‌برد و شرایط برای ما همیشه همین بوده است.

فلاحت‌پیشه تاکید کرد: من هرگز وارد این بازی‌ها نشدم و نخواستم برای پر کردن سالن به هر هرزگی تن بدهم. همه ما خوب می‌دانیم نمایش‌هایی که فروش آنچنانی دارند، هرگز جریان اصلی تئاتر را رقم نزده‌اند و امروز هم وضع همین است و ما همچنان در تلاشیم تا شرافت خود را رعایت کنیم.

او در پایان درباره کمک‌های احتمالی برای اجرای این نمایش گفت: هیچ کمکی از هیچ ارگان دولتی و غیردولتی نگرفته‌ایم و به آن هم دل نبسته‌ایم. چندی پیش آقای اتابک نادری لیست نمایش‌هایی را که در دوران کرونا متضرر شده بودند، گرفت ولی هم ما و هم ایشان می‌دانیم قرار نیست کمکی بشود چون می‌دانیم کجا زندگی می‌کنیم و می‌دانیم فرهنگ و هنر جایگاهی ندارد ولی وقتی حضور داشته باشیم، راحت‌تر می‌توانیم مطالبه‌گری کنیم تا زمانی که خانه‌نیشن باشیم.

آرش فلاحت‌پیشه که از 5 تیر ماه راس ساعت 20 و 30 دقیقه نمایش «پنهان‌خانه پنج در» را در تالار مولوی روی صحنه می برد، به همه مخاطبان این اطمینان را داد که شرایط این تالار شرایط درستی است.
متن این نمایش نوشته حسین کیانی است و پیش از این در اولین جشنواره تئاتر «هامون» نیز روی صحنه رفته است.

حق واقعی تئاتری‌ها در قانون کار رعایت شود/ کار از ریشه خراب است!

سهراب سلیمی معتقد است باید حق واقعی هنرمندان تئاتر در قانون کار رعایت شود و به این نکته توجه شود که در هیچ کجای دنیا از حوزه فرهنگ و هنر مالیات کسر نمی‌شود.

سهراب سلیمی بازیگر و کارگردان با سابقه تئاتر ایران درباره وضعیت کسر ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده از تئاتر با توجه به شرایطی که تئاتر ایران در پساکرونا خواهد داشت، به خبرنگار مهر گفت: معتقدم وضعیت تئاتر ایران و هنرمندان آن از ریشه خراب است. ببینید کرونا با حوزه تئاتر ایران چه کار کرد. سال‌ها گفتیم حق واقعی هنرمندان تئاتر در قانون کار کجاست؟ بعد از چندین سال همچنان در اول راه هستیم و به سر و کله خود می‌زنیم که وضعیت و کارمان به سرانجام می‌رسد یا نه.

وی متذکر شد: به ظاهر سالن‌های تئاتر دولتی و خصوصی تعطیل هستند اما هر کدام از اینها نیروهایی داشتند که بیکار هستند و وضعیت کاری‌شان در خطر است.

سلیمی با تأکید بر اینکه تئاتر درآمدزایی ندارد، تصریح کرد: مالیات گرفتن از تئاتر مسخره است و اینجاست که معتقدم جنبه صنفی تئاتر باید ریشه و بنیادی و فعالیت هنرمندان تئاتر به عنوان یک شغل در وزارت کار به رسمیت شناخته شود.

این هنرمند با سابقه عرصه تئاتر ایران یادآور شد: مالیات باید از شرکت‌های تجاری و اقتصادی که بودجه‌های بالایی دارند گرفته شود نه از تئاتر که هیچ حقوق اولیه و پایه‌ای برای هنرمندان آن لحاظ نشده است.

وی در پایان سخنان خود تأکید کرد: در هیچ کجای دنیا از حوزه فرهنگ و هنر مالیات کسر نمی‌شود ولی در ایران این وضعیت متفاوت است و از تئاتر تنها به دلیل اینکه برخی نمایش‌های انگشت‌شمار فروش بالایی داشته‌اند، مالیات کسر می‌شود.

میراث‌فرهنگی پیگیر خروج عمارت گلستانه از فهرست آثار تاریخی است

تهران- ایرنا- مدیرکل دفتر حفظ و احیای بناها، بافت ها و محوطه های تاریخی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اعلام کرد: پیگیر درخواست رای تجدیدنظر درباره خروج بنای تاریخی عمارت گلستانه میدان قزوین تهران از فهرست آثار تاریخی کشور از طریق دیوان عدالت اداری هستیم.

سید هادی احمدی رویینی روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا درباره نصب بنری از سوی مالک در محل بنا برای فروش این ملک اظهار داشت: این اقدام با هدف تخریب و فروش ملک با قیمت بالاتر بوده است.

مدیرکل دفتر حفظ و احیای بناها، بافت ها و محوطه های تاریخی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با اشاره به اینکه خروج بنا از فهرست ثبت آثار تاریخی با حکم قاضی انجام شده و به هیچ عنوان وزارت میراث فرهنگی(قوه مجریه) حق این کار را ندارد، خاطر نشان کرد: در این پرونده می بایست تکمیل و جزئیات دقیق آن را از بخش حقوقی این نهاد و استان تهران جویا شد.

احمدی رویینی تصریح کرد: با توجه به ارزشمند بودن زمین در تهران، موضوع خروج بناهای تاریخی از فهرست آقار ثبت شده، در شهر تهران بیشتر از دیگر مناطق کشور رخ می‌دهد.

وی در پاسخ به این سوال که دلیل خروج از ثبت چگونه بوده و چرا  آرای متعددی از سوی مالکان برای خروج املاک از فهرست آثار ثبت شده از دیوان عدالت اداری گرفته می‌شود، گفت: در این خصوص باید بیشتر خبرنگاران تحقیق کنند چراکه هر شخصی بنای تاریخی را ببیند متوجه واجد ارزش بودن آن را می‌شود.

وی ادامه داد: مالکان برای خروج املاک خود از فهرست میراث فرهنگی راه‌های مختلفی از جمله وارد کردن ایراد به فرآیند ثبت و حتی ارایه دفاعیات به زیان خود در دادگاه طی می کنند.

مدیر کل دفتر حفظ و بناهای تاریخی در سوال دیگری مبنی براینکه با توجه به پرونده های متعدد در این رابطه آیا بهتر نیست دادگاهی اختصاصی برای بررسی بهتر پرونده ها دایر شود، گفت: سالهالست که به دنبال تحقق این موضوع بوده ایم ولی تعداد پرونده ها در خصوص خروج آثار از فهرست ثبت تاریخی زیاد نیست ضمن آنکه تشخیص این موضوع با قوه قضائیه است.

رویینی در عین حال با یادآوری اینکه در پرونده های قضایی مربوط به بناهای تاریخی ریزه‌کاری هایی وجود دارد که باید کارشناس حقوقی پاسخگو باشد، اظهار داشت: نمی توان یکطرفه درباره ارزش بناهای تاریخی قضاوت کرد.

وی با یادآوری اینکه نگاه دستگاه قضایی نیز در سال‌های اخیر نسبت به موضوع ارتقا یافته است، ادامه داد: هم اینک بسیاری از قضات از کارشناسان میراث فرهنگی جلوتر بوده، رای های زیادی را برای حفظ بیشتر بنا به گونه ای صادر می‌ کنند که آرزوی همکاران ما در ۱۰ سال پیش بوده است.

عمارت تاریخی گلستانه واقع در خیابان قزوین که به شماره ۱۳۷۳۸ مورخ ۲۵ آبان ۸۵ ثبت شده بود، براساس شکایت مالک بنا در تاریخ ۱۱ اردیبهشت ۱۳۹۶ و با رای دیوان عدالت اداری، از فهرست آثار ملی کشور خارج شد.

در چند روز اخیر مالک بنا با نصب بنری بر ایوان این اثر تاریخی، اطلاع رسانی عمومی کرده است. این یکی از جدیدترین شیوه‌های خروج از ثبت یک اثر از فهرست آثار ملی است که با نصب بنر به همگان اطلاع رسانی شد.

این خروج در حالی رخ داده که شهرداری منطقه ۱۱ شهر تهران، مالک ۳ دانگ این بنا است و دیوان تنها با شکایت یکی از مالکین و با تضعیع حق شهرداری تهران به عنوان یک نهاد عمومی، این اثر را بدون رضایت شهرداری از ثبت خارج کرده است

کپی رایت؛ عاملی حیاتی برای توسعه صنایع خلاق

تهران- ایرنا- پژوهشگر صنایع خلاق و مدرس دانشگاه با بیان اینکه اگر ایران بخواهد مانند دیگر کشورهای موفق دنیا در عرصه صنایع خلاق به رشد و توسعه قابل ملاحظه ای برسد به قوانین حمایت از حقوق مولفان احتیاج دارد، نوشت: پیوستن به کنوانسیون های بین‌المللی و عضویت در سازمان جهانی مالکیت معنوی از جمله اقدامات موثری است که می‌تواند شیوه‌ها، طرح‌ها و نقشمایه‌های هنری و فرهنگی ایران را در برابر کپی شدن و تکثیر غیرقانونی حفاظت کند.

یکی از کلیدواژه های مهم در قرن ۲۱ که بسیاری از عرصه های دانش، فناوری و توسعه را متاثر ساخته، مفهوم خلاقیت است. امروزه دیگر ارزش خلاقیت تنها به ابداع و خلق آثار جدید محدود نمانده است. در عرصه اقتصاد و صنایع خلاق، ارزش اقتصادی کالاهایی که در این حوزه تولید و عرضه می شوند، نه صرفا به واسطه ارزش مواد اولیه به کار رفته در آنها، بلکه برآمده از خلاقیت به کار رفته در آنهاست. به عبارت دیگر خلاقیت به عنوان مبنای ارزش اقتصادی این کالاها شناخته می شود. مقوله ای که موجب شده تا در دو دهه اخیر گردش های مالی عظیمی در تجارت صنایع خلاق در دنیا اتفاق بیافتد و با وجود تمام نوسانات اقتصادی دنیا، روند رشد این حوزه مستمر و پیوسته باشد.

طبق آخرین گزارش آنکتاد (کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل متحد) بازار این حوزه از ۲۰۸ میلیارد دلار در سال ۲۰۰۲ میلادی به رقم ۵۰۹ میلارد دلار در سال ۲۰۱۵ رسیده و این تجارت با نرخ رشد متوسط بیش از ۷ درصد در این بازه زمانی (۲۰۰۲ تا ۲۰۱۵ ) شرایط مطلوبی را محقق ساخته است. تا آنجا که صنایع خلاق را به یکی عرصه های مهم دنیای امروز برای تحقق اهداف توسعه پایدار تبدیل کرده است. چراکه این صنایع در کنار ارزش افزوده اقتصادی و سبز بودن، قابلیت های زیادی را مهیا می سازند تا زنجیره خلاقیت و ابداع بشری روند رشد و حرکت پیوسته ای داشته باشد و شرایط پایداری برای اشتغال و رشد اقتصادی مناطق کمتر توسعه یافته دنیا مهیا شود.
با این وجود، ایجاد زمینه های لازم برای توسعه صنایع خلاق و آموزش و فراگیر کردن آنها در هر کشور، مستلزم مقدمات و الزامات گوناگونی است که برخی از آنها، واجد اهمیت بالایی هستند. یکی از این موارد مهم، وجود قوانین حمایت از مولفان و خالقان آثار است. مقوله ای مهم و تعیین کننده که به عنوان یکی از پشتوانه های اصلی توسعه و رشد صنایع خلاق در دنیای امروز محسوب می شود.
قوانین حمایت از مولفان و صاحبان ایده های نو، یکی از اقدامات اساسی برای بسترسازی توسعه صنایع خلاق و رشد بازار اقتصادی آنها به شمار می رود. وجود قوانین کپی رایت و پیوستن به کنوانسیون های بین المللی و عضویت در سازمان جهانی مالکیت معنوی (WIPO) از جمله اقدامات موثر کشورهای موفق در عرصه صنایع خلاق است، که زمینه های لازم برای فعالیت هنرمندان و فعالان مرتبط با آن را مهیا می سازد. به عبارت دیگر قوانین کپی رایت خود یکی از مولفه های مهم در طبقه بندی کردن صنایع خلاق و فرهنگی محسوب شده و به عنوان یک معیار مهم در توسعه آنها نقش دارد. بر اساس وجود این قوانین حمایتی و ضمانت اجرایی آنهاست که ما شاهد رشد اقتصادی و توسعه بازار هنر و فعالیت هنرمندان و فعالان صنایع فرهنگی و خلاق در کشورهای عضو کنوانسیون های بین المللی حقوق مالکیت معنوی هستیم.
بنابراین قوانین کپی رایت یکی از الزامات ایجاد، تحقق و توسعه صنایع خلاق در دنیای امروز است. شاید یکی از معظل های مهمی که فعالان این حوزه، هنرمندان و صاحبان ایده های نو در ایران دارند، نبود این قوانین حمایتی است. چراکه در موارد زیادی مشاهده شده که حاصل کار یک هنرمند، یا ایده خلاق یک پژوهشگر و یا ابداع یک کارآفرین براحتی کپی شده و آن فرد صاحب ایده از نتایج و بهره اقتصادی کار خود محروم می ماند. اتفاقی که متاسفانه درباره بسیاری از طرح های فرش ایرانی و نقشمایه های اصیل هنر کشور ما افتاده و آنها را در معرض کپی شدن قرار داده و خسران های غیرقابل جبرانی به عرصه هایی مانند هنر فرش ایران وارد ساخته است.

بدیهی است که اگر ما بخواهیم مانند دیگر کشورهای موفق دنیا در عرصه صنایع خلاق به رشد و توسعه قابل ملاحظه ای برسیم و قابلیت های بالقوه و عظیم ایران را در این حوزه ها به فعلیت برسانیم و گام هایی استوار در مسیر توسعه پایدار برداریم، به قوانین حمایت از حقوق مالفین و منصفین احتیاج داریم. پیوستن به کنوانسیون های بین المللی و عضویت در سازمان جهانی مالکیت معنوی از جمله اقدامات موثری است که می تواند شیوه ها، طرح ها و نقشمایه های هنری و فرهنگی ایران را در برابر کپی شدن و تکثیر غیرقانونی حفاظت کند. بدیهی است تا مادامی که ما حقوق مولفان دیگر کشورها را رعایت نمی کنیم و آثار و تولیدات هنری و فرهنگی آنها به راحتی در کشور ما تکثیر می شوند، نمی توانیم توقع داشته باشیم تا در دیگر کشورها هم برای حقوق مولفان و هنرمندان و صاحبات فکر و ایده در کشور ما حقی قائل شده یا حمایتی جدی صورت گیرد.

متولیان حوزه فرهنگ و هنر ایران و نیز سازمان ثبت و اسناد کشور و دیگر مراجع حقوقی می‌توانندنسبت به این مسئله با اهتمام و جدیت بیشتری عمل کنند تا از رهگذر این هم افزایی های بین نهادی، زمینه های مساعدی برای به فعلیت درآمدن قابلیت های صنایع خلاق و فرهنگی در ایران مهیا گردد. گامی مهم که می تواند دورنمای توسعه صنایع خلاق در ایران را روشن و امید بخش گرداند.

کنسرت‌های آنلاین هیچ توجیه اقتصادی ندارد/ نزدیک شدن به یک فاجعه

رئیس کانون ناشران خانه موسیقی معتقد است برگزاری کنسرت‌های آنلاین شرایطی برای فراموش نشدن هنرمندان است که برای مخاطبان جذابیت‌های لازم را ندارد.

به نقل از روابط عمومی خانه موسیقی، غلامعلی علمشاهی رئیس کانون ناشران خانه موسیقی گفت: کنسرت آنلاین هیچ توجیه اقتصادی نداشته و صرفاً برای فراموش نشدن هنرمندان برگزار می‌شود. این کنسرت‌ها برای مخاطب جذابیت لازم را ندارد کما اینکه می‌بینیم تمدید هم نمی‌شود.

وی درباره وضعیت اجراهای موسیقی در دوران کرونا گفت: در چند سال اخیر فعالیت‌های اقتصادی موسیقی بیشتر به سمت اجراهای صحنه‌ای رفته است و انتشار آثار به صورت فیزیکی هم بسیار کم شد. متأسفانه با شیوع ویروس کرونا اجراهای صحنه‌ای از اسفندماه متوقف شد و معیشت قشری که از راه اجرای موسیقی ارتزاق می‌کردند با مشکل جدی مواجه شده است و دولت هم تاکنون کمکی به این قشر نکرده است.

علمشاهی درباره اجرای کنسرت‌های آنلاین و همچنین گردش اقتصادی این کنسرت‌ها گفت: به نظر من کنسرت آنلاین هیچ توجیه اقتصادی ندارد و صرفاً برای فراموش نشدن هنرمندان برگزار می‌گردد. این آثار را از اینترنت هم می‌توان آنها را دانلود کرد و شنید، این کنسرت‌ها برای مخاطب جذابیت لازم را ندارد کما اینکه می‌بینیم تمدید هم نشد. کنسرت آنلاین یک پدیده گذرا است و اتفاق خاصی نمی‌افتد. کنسرت آنلاین شور و هیجان مخاطب را همراه ندارد و هنرمندانی هم که این کنسرت‌ها را اجرا می‌کنند آنچنان عوائد مالی برایشان ندارد بنابراین فکر نمی‌کنم با تداوم آن اتفاق خاصی در چرخه موسیقی رخ بدهد.

رئیس هیأت مدیره کانون ناشران درباره وضعیت نشر آثار موسیقی در دوران کرونا گفت: در چند سال اخیر وضعیت بسیار بدی را در نشر آثار موسیقی داشتیم و در دوران کرونا هم این مساله به مراتب بدتر شد و به یک فاجعه تبدیل شده است. در نشر هیچ اتفاق خاصی نیفتاد و آثار آن‌چنانی در دوران کرونا منتشر نشده است، فقط هنرمندان باز هم برای اینکه فراموش نشوند کارهایی را در فضای مجازی منتشر کردند. از اینها گذشته مردم آنقدر در حال حاضر گرفتار مشکلات معیشتی و خبرهای انتشار ویروس کرونا هستند که فکر می‌کنم موسیقی هم برایشان جذابیتی ندارد.

علمشاهی درباره نقش دولت در حمایت از فعالان حوزه موسیقی گفت: متأسفانه شعارهای زیادی در سال‌های اخیر داده شده که هیچکدام از آنها جامه عمل نپوشیده است. دولت هیچ بودجه‌ای را برای حمایت از هنرمندان موسیقی قرار نداده است. هنرمندان موسیقی از همه هنرها بیشتر آسیب دیده است اما هیچ حمایتی از سوی دولت نمی‌شود. در حال حاضر شاخه‌های زیادی هستند که از طریق اجرای صحنه‌ای ارتزاق می‌کردند ولی همه نشسته‌اند و بیکار مانده‌اند.

وی افزود: ظاهراً دولت موسیقی را به رسمیت نمی‌شناسد که هیچ حمایتی نمی‌کند. نمونه اش اجاره سالن‌ها که همیشه بالا بوده و هیچ کمکی نمی‌شود یا برای همین نشر فیزیکی محدود هیچ سهمیه کاغذی یا کمکی در اختیار ناشران قرار نمی‌گیرد. در بحث کپی رایت هم در صدا و سیما و رسانه‌ای مانند «رادیو آوا» کلیه آثار شرکت‌های خصوصی از صبح تا شب پخش می‌شود ولی یک ریال به صاحبان آثار پرداخت نمی‌شود.

رئیس هیأت مدیره کانون ناشران در پایان سخنانش گفت: باید از فعالیت‌های مدیرعامل و هیئت مدیره خانه موسیقی برای حمایت از هنرمندان تشکر کنم که مسأله‌ای مانند پرداخت بیمه سه ماهه هنرمندان با پیگیری‌های خانه موسیقی محقق شد. می‌دانیم خانه موسیقی تلاش خود را برای حمایت از هنرمندان انجام می‌دهند و امیدواریم این مشکلات را همچنان بازتاب دهند تا دولت برای هنرمندان کاری انجام دهد.

«آبشخور رستم» در سیطره آسیب‌ها

گوردَخمه‌ی بیش از دو هزارساله‌ی «آبشخور رستم» در شهر مَرودشت، امروز به مکانی برای یادگاری‌نویسی‌هایی تبدیل شده که انجام دهندگان آن نیز به نظر می‌رسد هدفی از انجامش ندارند.

به گزارش ایسنا، سیاوش آریا – پژوهشگر و فعال میراث فرهنگی – با بیان این‌که گوردخمه‌ی آبشخور رستم، متعلق به خاندان کمتر شناخته شده‌ی «پَرَتَرَکه‌ها» یا «فراته‌داران» مورد تعرض قرار گرفته است، گفت: برخی افراد با رنگ روی نقاط مختلف این گور دخمه‌ی تاریخی و ارزشمند اقدام به یادگاری نویسی کرده‌اند

او بیان کرد: در این دوران برخی کشورهای نوپا و همسایه به دنبال دست و پا کردن هویت و پیشینه‌ای کهن تلاش می‌کنند تا برای خود تمدن و فرهنگی ساخته و  گردشگران را برای خود جذب کنند، اما متاسفانه برخی افراد در کشورمان نشانه‌های هویتی، فرهنگی، تاریخی خود را به راحتی از بین می‌برند.

وی با بیان این‌که گور دخمه به «آبشخور رستم» در شهر مَرودشت، بدون تعیین حریم درکنار جاده‌ی آسفالته به حال خود رها شده است، درباره‌ی وضعیت این اثر تاریخی اظهار کرد: گذشت زمان به همراه عوامل طبیعی و محیطی و بدتر از همه، دست‌اَندازی‌های انسانی رَحمی به آن نکرده و این یادمان باستانی را در خطر ویرانی جای داده است. شکستگی ها و تَرک نیز در نقاط مختلف این اثر تاریخی دیده می‌شود.

ماجرای محو شدن، سرقت و قیمت‌گذاری ده‌ها میلیارد دلاری یک سنگ‌نگاره/ نجاتِ نقش‌برجسته‌ی اشکانی “خونگ اژدر” اعتبار لازم دارد

پس از انتشار فیلمی درباره سرقت، تخریب و قیمت‌گذاری سنگ‌نگاره تاریخی خونگ اژدر در ایذه، مسئولان می‌گویند بزرگترین اشتباه در خصوص یادمان‌های میراث فرهنگی گذاشتن قیمت روی آن و انتشار آن‌ در سطح وسیعی است چراکه حساسیت‌ها را بالا می‌برد و سارقان و حفاران غیرمجاز این تصور برایشان ایجاد می‌شود که در بطن این نقش‌برجسته‌ها گنج وجود دارد.

به گزارش خبرنگار ایلنا، مدتی است فیلمی در صفحات مجازی دست به دست می‌شود که در آن از فاجعه‌ای در حوزه میراث فرهنگی سخن به میان آمده. امین داوودی (دبیر انجمن علمی تاریخ دانشگاه شهید بهشتی) با انتشار فیلمی از تخریب و از بین رفتن نقش برجسته اشکانی خونگ اژدر ایذه، گفت: اینجا یک سایت تاریخی است که  در میانه آن سنگی وجود دارد که در یکسوی آن نقش برجسته دوران اشکانی و در سوی دیگر آن  کتیبه ایلامی نقش شده است.  یک قلعه و قبرستان تاریخی  نیز در این محوطه قرار دارد.

 او ادامه داد: باتوجه به شرایط جوی منطقه و عدم حفاظت از این نقش برجسته‌ها، امروز شاهد از بین رفتن آنها هستیم. شاید شکل‌گیری یک  شکاف در بالای نقش برجسته اشکانی که سبب شده تا آب باران مستقیم روی این نقش برجسته بریزد، یکی از عوامل‌ اصلی در تسریع محو شدن این نقش برجسته باشد.

او با اشاره به نقش برجسته دوران ایلامی‌ها که در روی دیگر این سنگ وجود دارد، گفت: کتیبه‌ای وجود دارد که به دلیل محو شدن مشخص نیست. البته نکته قابل توجه آن است که در پای این سنگ‌نگاره شاهد انجام حفاری هستیم و اینگونه به نظر می‌رسد چیزی که در آن وجود داشته را از بین برده یا برداشته‌اند. البته مسئولان میراث‌فرهنگی می‌گویند  این منطقه توسط هیات ایرانی و ایتالیایی کاوش شده اما هنوز گزارش‌های این کاوش منتشر نشده است. آیا می‌توان حفاری کرد و بعد گودال را پرکرد آنهم بدون هیچ نشان یا تابلو و محوطه را بدون نگهبان به حال خود رها کرد؟

 به گفته داوودی ده متر آن‌سوتر نیز گودال‌هایی حفاری شده که بنابر گفته مردم محلی کاملا جدید هستند و نشان از حضور حفاران غیرمجاز در منطقه دارند. بخشی از این نقش برجسته نیز به سرقت رفته است، با این وجود نه از حفاظت خبری هست نه از نگهبان…

نقش برجسته خونگ اژدر یکی از آثار باستانی استان خوزستان است که در ۱۵ کیلومتری ایذه در منطقه طایفه نوروزی در شرق روستای خونگ اژدر قرار دارد و در سال ۱۹۶۱ میلادی توسط لویی واندنبرگ کشف شد. این سنگ‌نگاره دارای دو نقش برجسته است که یکی متعلق به دوره ایلامیان و دیگری به زمان اشکانیان تعلق دارد. نقش برجسته ایلامی تا حدود زیادی محو شده اما مشخص است که موضوع آن بار عام به حضور پادشاه است. در دومین نقش برجسته (سنگ‌نگاره اشکانی) تصویر یک مرد سوار بر اسب، یک مرد در وسط، سه مرد به صورت ایستاده و دو کبوتر دیده می‌شود. گفته می‌شود مرد سوار بر اسب مهرداد دوم اشکانی است و پشت سر او فردی به عنوان ملازم دیده می‌شود.  در زمان ایلامی‌ها کتیبه‌ای روی این سنگ نقش می‌کنند که امروزه آن را با نام نقشه شماره ۱ خونگ اژدر می‌شناسیم. بعدها در دوره الیماییان نقش بزرگتری در سمت دیگر این سنگ تصویر می‌کنند که آن را به نام نقش شماره ۲ متعلق به دوره الیماییان (همزمان با دوره سلوکی و اشکانی) می‌شناسیم.

پشت‌کوهی: اطلاعیه بازگشایی تئاترها از سر رفع تکلیف است

این هنرمند تئاتر اسفند سال گذشته مشغول اجرای نمایش «تنها خرچنگ خانگی لای ملافه‌ها خانه می‌کند اتللو» بود که اجرای تئاترش به دلیل تعطیلات کرونایی متوقف شد.

او در واکنش به اطلاعیه تازه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره بازگشایی تئاتر ، سینما و کنسرت‌های موسیقی گفت: در این اطلاعیه یا تئاتر بی‌اهمیت تلقی شده یا باید منتظر باشیم از سوی مرکز هنرهای نمایشی به عنوان متولی تئاتر کشور، بیانیه‌ای در شان و منزلت این هنر منتشر شود.

این نمایشنامه‌نویس و کارگردان تئاتر ادامه داد: تنها موردی که در این بیانیه درباره آن صحبت شده این است که نیمی از ظرفیت سالن‌ها پر شود. گویی تئاتر کودکی سرراهی و طفیلی است.
او ابراز تاسف کرد: ظاهرا مسئولان ما متوجه نیستند جمعیتی بی‌شمار از خانواده هنری کشور را هنرمندان تئاتر تشکیل می‌دهند. مظلومیت تئاتر در این بیانیه هم به روشنی دیده می‌شود.
پشت‌کوهی خاطرنشان کرد: یا ما درباره اهمیت تئاتر متوهم هستیم یا مسئولان نمی‌دانند تئاتر چه هنر فرهنگ‌سازی است!
او با ابراز تاسف از شرایط نابسامان هنرمندان تئاتر در دوره کرونایی افزود: بعد از چندین ماه تعطیلی که سبب شده تئاتر بیش از پیش آسیب‌پذیر شود، انتظار می‌رفت دستورالعملی صادر شود که هنرمندان این رشته را مشتاق و دلگرم به اجرا کند ولی آنچه در این اطلاعیه می‌بینیم، رفع تکلیف است، نه کار کارشناسی صورت گرفته و نه شرایط گروه اجرایی مورد توجه قرار گرفته است و حتی تدبیری برای ترغیب تماشاگران برای تماشای تئاتر در آن دیده نمی‌شود.
او تاکید کرد: فرهنگ از ابتدا یک امر بخش نامه‌ای و دستورالعملی نبوده است. اگر واقعا خواهان بازگشایی سالن‌ها هستیم، باید در این مدت کار کارشناسی انجام می‌دادیم، وضعیت معیشت گروه‌های نمایشی را جویا می‌شدیم، سلامت گروه اجرایی و تماشاگران را مورد مطالعه قرار می‌دادیم و …

این هنرمند افزود: خانواده تئاتر از دو جهت تحت فشار است؛ اگر قرار به تعطیلی باشد، دل نگران بیکاری و مشکلات اقتصادی است و اگر قرار بر اجراست، سلامتی گروه و تماشاگر، ایجاد دغدغه می‌کند.
این هنرمند افزود: دستگاه عریض و طویل وزارت ارشاد یا مرکز هنرهای نمایشی از طریق مشورت با هنرمندان تئاتر باید فکری برای این وضعیت بکند.

او که نمایشش را در تالار قشقایی تئاتر شهر اجرا می‌کرد، ادامه داد: نفس تئاتر به تماشاگر بند است. این نفس را چگونه می‌خواهیم بگیریم. یک گروه 20 نفره باید در یک سالن 100 نفره که فقط 50 تماشاگر امکان حضور دارند، اجرا بروند. این وضعیت نه از نظر اقتصادی درست است و نه اصلا عقلانی است. اگر قرار به بازگشایی تئاتر است، باید سلامت جسمانی، روانی و اقتصادی گروه‌ها، تماشاگران و کارکنان سالن‌ها حفظ شود.

پشت‌کوهی با اشاره به یکی از موارد مندرج در این اطلاعیه اضافه کرد: چه کسی تضمین می کند که اگر تماشاگران به صورت یک صندلی در میان بنشینند، ویروس منتقل نمی‌شود. آن هم در شرایطی که موج دوم کرونا راه افتاده و آمار مبتلایان دوباره افزایش داشته است.
او در پایان گفت: بعد از چند ماه تعطیلی و خانه‌نشینی، ای کاش مسئولان دست از صادر کردن بخش نامه‌های غیر کارشناسی بردارند و حرفی بزنند که برای هنرمندان تئاتر قابل پذیرش و دلگرم‌کننده باشد.

خودکشی کارگر میدان نفتی در هویزه به دلیل عدم دریافت حقوق

امروز چهارشنبه ۲۱ خردادماه، یک کارگر میدان نفتی یادآوران در شهرستان هویزه به دلیل مشکلات مالی و عدم دریافت حقوق ماهیانه از طریق حلق آویزکردن دست به خودکشی زد و جان خود را از دست داد. خودکشی این کارگر پس از تماس با پیمانکار موسسه و بی نتیجه ماندن درخواست معوقات مزدی او صورت گرفته است.

ا، به نقل از مدآرا، امروز چهارشنبه ۲۱ خردادماه ۹۹، یک کارگر میدان نفتی یادآوران در شهرستان هویزه، از طریق حلق آویز کردن در چاه نفتی (F19) دست به خودکشی زده و جان خود را از دست داد.

بر اساس این گزارش اقدام این کارگر که هویت وی عمران روشنی مقدم عنوان شده، به دلیل عدم پرداخت حقوق ماهیانه او توسط پیمانکار موسسه نظم آفرینان ایمان صورت گرفته است.

یکی از کارگران شرکت نظم آفرینان ایمان در رابطه با همین موضوع و مصائب و مشکلاتشان گفت: «ما سال هاست که در میدان نفتی یادآوران کار می کنیم و در چند ماه گذشته پیمانکار مؤسسه نظم آفرینان قرارداد جدیدی برای ما آورد که باید همگی زیر آن را امضا می زدیم، اما به دلیل وجود بند های غیر عادلانه که اکثراً به ضرر کارگر و به نفع پیمانکار تمام می شد و با کوچکترین بهانه ای، پیمانکار اجازه داشت ما را از کار اخراج کند وخیلی از مزایا مانند بدی آب وهوا را از ما گرفت، از امضای آن امتناع کردیم ولی فشارها روز به روز بر ما بیشتر شد و به هر که اطلاع دادیم کسی از ما کارگران حمایت نکرد، وحتی در جلسه ای که در فرمانداری هویزه با حضور معاون فرماندار و مسئول حفاظت اطلاعات و رئیس اداره کارهویزه برگزار شد نتیجه ای که حقوق کارگران این مؤسسه را تضمین کند ، بدست نیامد و شروط مؤسسه نظم آفرینان ایمان تغییر نکرد تا اینکه مجبور شدیم آن قرارداد را امضا کنیم.»

وی افزود: «داستان این جوان هم از این قرار است که باتوجه به حقوق بسیار کم وناچیز مؤسسه، که کفاف یک هفته را هم نمی کند، پس از دوماه تاخیر در پرداخت حقوق، با موسسه تماس می گیرد و به آنها اعلام می کند که دیگر هیچیزی ندارد که به زن وبچه‌اش بدهد و از تامین نان شب عاجز است که با جواب حقوق نداریم مواجه می شود و متاسفانه تصمیم به خودکشی می گیرد و در چاه نفتی ( F19 ) خود را به دار می آویزد».

صداوسیما می تواند سرمایه ای به نام “محمدرضا حیاتی” را حفظ کند؟

بعضی چهره‌ها در صداوسیما به طور عادی به نماد تبدیل می‌شوند؛ نماد یک دوره و یک باور. محمدرضا حیاتی گوینده خبر تلویزیون جزو این چهره‌هاست که برای همه جنبه‌ای نوستالژیک دارد و یکی‌دو نسل را به یاد خاطرات دوره‌ای پرفراز و نشیب از انقلاب اسلامی می‌اندازد.

بغض این گوینده خبر موقع قرائت سخت‌ترین خبر تاریخ جمهوری اسلامی یعنی ارتحال امام خمینی (ره) جزو خاطرات ماندگار هر ایرانی است و از ذهن‌ها فراموش نمی‌شود.

مدیران آگاه و دلسوز همواره سعی می‌کنند از نمادهایی اینچنین پاسداری و آن‌ها را برای مردمی که با ایشان خاطره دارند، حفظ کنند. حفظ این افراد که به نوعی می‌توان از آن‌ها به عنوان سرمایه‌های یک سیستم یاد کرد هم نیاز به هوش بالایی ندارد. تکریم و قدردانی به ویژه در دوران نزدیک به بازنشستگی به گونه‌ای که خستگی یک دوران پرفراز و نشیب از تن او در برود و احساس کند مورد احترام است، کار زیاد سختی نیست.

مدیریت نیروی انسانی در همه سیستم‌های پویا و آگاه مهم‌ترین بخش مدیریت است. سرمایه‌های اصلی یک سیستم اشیا و اموال مادی نیستند و عوامل انسانی برای مدیران آگاه مهم‌ترین سرمایه محسوب می‌شوند.

از محمدرضا حیاتی باید صرفاً به اندازه یک گوینده خبر انتظار داشت، اما انتظار از مدیران حال و اکنون او بسیار بالاتر و اساسی‌تر است. حیاتی نشان داده که آدم احساساتی و البته صادقی است. وقتی جایی مصاحبه‌ای کرد و همه حرف دلش را روی دایره ریخت، مدیران بالادستی او موظف بودند دلسوزانه با او صحبت کنند و جایگاه مهمش در ذهن و خاطره ملت و اینکه این جایگاه به راحتی به دست نیامده را به او متذکر شوند. شاید این کار صورت گرفته باشد و عنوان شود که اثرگذار نبوده است، با این حال از دست رفتن راحت کسی که چهره و صدای او با جمهوری اسلامی عجین شده و در خاطره‌ها ماندگار شده به طور قطع اتفاق خوشایندی نیست و برای تیم مدیریت یک رسانه نقطه ضعفی بزرگ محسوب می‌شود.

کاش تدبیری اندیشیده می‌شد تا زین پس نیز مانند قبل همه محمدرضا حیاتی را با همان انگاره‌های پیشین به یاد بیاورند و خدایی نکرده چهره او برای مردم، خواننده عرق‌خور لس‌آنجلسی را تداعی نکند. اینکه کدامیک از این دو رقم بخورد به هوش و مسئولیت‌شناسی مدیران این گوینده خبر بستگی دارد.کارکرد و هویت حیاتی صرفاً به لحظاتی که مقابل دوربین نشسته بود، خلاصه نمی‌شود. هویت اصلی او را باید در ذهن و خاطره میلیون‌ها ایرانی جست‌وجو کرد و برای حفظ آن همیشه مسئولیت ‌شناسانه تلاش کرد.

ناشرانی که به زور کتاب چاپ می‌کنند

علیرضا لبش درحالی از ناشرانی که به زور و با اکراه کتاب چاپ می‌کنند و جایزه‌های دولتی که مصلحت گروه‌شان را درنظر می‌گیرند می‌گوید که معتقد است جایزه‌های ادبی انگشت‌شمار شده‌اند و فضای ادبیات در حال کوچک شدن است.

نویسنده کتاب «بوطیقای شیطان» که در بخش مجموعه داستان نوزدهمین و بیستمین دوره جایزه «مهرگان ادب» شایسته تقدیر شناخته‌ شده است، در گفت‌وگو با ایسنا درباره کیفیت برگزاری جایزه‌های ادبی خصوصا در حوزه داستان اظهار کرد: البته «جایزه‌ها» نه، «جایزه»؛ دیگر «هایی» وجود ندارد، جایزه‌های ادبی انگشت‌شمار شده‌اند. در حال حاضر در حوزه داستان در بین جایزه‌های خصوصی فقط جایزه «مهرگان» و در بین جوایز دولتی هم فقط جایزه «جلال» باقی مانده است. در شعر هم در بخش خصوصی جایزه «شعر خبرنگاران» و در بخش دولتی هم جایزه «شعر فجر»؛ یعنی آن دوره‌ای که «جایزه‌ها» بودند گذشته و به «جایزه» رسیده است. این باعث تأسف است که به هزار دلیل تعداد جایزه‌های ادبی انگشت‌شمار شده و این نشان می‌دهد فضای ادبیات در حال کوچک و کوچک‌تر شدن است.

او در ادامه اظهار کرد: جایزه «مهرگان» از بین دوهزار کتابی که در سال ۹۶ و ۹۷ به چاپ رسیده، انتخاب می‌کند و در نهایت پنج کتاب به مرحله نهایی می‌رسد، این کتاب‌ها اکثرا آن‌هایی هستند که در جوایز دولتی دیده نمی‌شوند. هیچ‌یک از این‌ها در جایزه «جلال» حتی نامزد هم نشدند.

لبش با اشاره به تفاوت بین جایزه‌های دولتی و خصوصی گفت: من تا حدی با روال جایزه «مهرگان ادب» آشنایی پیدا کرده‌ام، روال خیلی سلامتی را طی می‌کند و داورانی که در این جایزه هستند آدم‌های بسیار سلیم‌النفسی هستند و خود دبیر جشنواره هم آدم پیگیر و سالمی در کارشان هستند. در کل می‌خواهند اتفاقی که دنبال آن هستند بیفتد و صرفا نفس ادبیات برای‌شان مهم است و برای آن‌ها هیچ اهمیتی ندارد که کتاب مربوط به کدام جناح و به کجا وابسته است، صرفا ادبیات برای‌شان مهم است و رزومه نویسنده برای‌شان هیچ اهمیتی ندارد.

این طنزپرداز افزود: اما در جوایز دولتی معمولا مصلحت حرف اول را می‌زند، یعنی دبیران و داوران مصالح گروه‌شان برای‌شان خیلی اهمیت دارد و می‌گویند که مثلا «اگر به فلان نویسنده جایزه ندهیم ناراحت می‌شود و فلانی باید جایزه بگیرد.» پشت جوایز دولتی پول است و این پول تاثیرگذار است، اما در جوایز خصوصی پولی نیست. واقعا نیاز است که جوایز خصوصی تقویت شوند و به جای یک دانه، ده تا باشند. در این دوره‌ای که منتقدها و مطبوعات کارشان را به درستی انجام نمی‌دهند و ما مطبوعات آزاد و منتقدان فراجناحی نداریم که کتاب‌ها را نقد کنند و درباره‌شان حرف بزنند و بر خواننده تاثیر بگذارند و او را هدایت کنند، جوایز می‌توانند هدایت‌کننده باشند و تاثیر بگذارند.

او با بیان این‌که نگاهش به خواننده و مخاطب ادبیات و همین‌طور جوایز و منتقدان منفی است اظهار کرد: من معتقدم که تقریبا ادبیات مخاطبش را از دست داده و با تیراژ ۲۰۰، ۳۰۰ تا که امروز داریم نه مخاطبی وجود دارد و نه اسمش ادبیات است.

علیرضا لبش با اشاره به تمایل نداشتن ناشران به چاپ داستان کوتاه بیان کرد: یکی، دو سال است که من می‌بینم ناشران‌مان هیچ علاقه‌ای به چاپ داستان کوتاه ندارند، به این دلیل که می‌گویند داستان کوتاه خواننده و مخاطب ندارد و کتاب روی دست‌شان می‌ماند. داوران در بیانه جایزه «مهرگان ادب» تاکید داشتند که حرکت رمان متوقف شده و حرکت داستان کوتاه رو به جلو است و این نشان می‌دهد که داستان کوتاه ما در حال پیشرفت است، علی‌رغم این‌که هیچ مخاطبی در دسترس نیست و ناشرها به زور و حتی با اکراه کتاب چاپ می‌کنند، اما نویسنده‌ها از جان مایه می‌گذارند، خصوصا نویسندگان داستان کوتاه.

این داستان‌نویس که معتقد است نوشتن داستان کوتاه بسیار مشکل‌تر از رمان است، گفت: در رمان می‌توان پرگویی کرد، اما در داستان کوتاه حق این‌ را که یک کلمه اضافه به کار ببرید ندارید و این خیلی سخت است. اما متاسفانه داستان کوتاه هم توسط مخاطب و هم توسط ناشر مورد بی‌مهری قرار دارد. نویسنده‌ای که سال‌ها تلاش می‌کند یک مجموعه داستان کوتاه فراهم کند، در اولین برخوردش با ناشر در ذوقش می‌خورد و ناشر می‌گوید «من داستان کوتاه چاپ نمی‌کنم و رمان چاپ می‌کنم»، بعد هم اگر چاپ کنند، مخاطب ندارد و دیده و خوانده نمی‌شود و آن‌قدری که به رمان توجه می‌شود، به داستان کوتاه توجه نمی‌شود، در حالی که پیش‌برنده ادبیات داستانی ما در این سال‌ها داستان کوتاه بوده و به جرأت می‌توانم بگویم در زبان فارسی هیچ رمان بزرگی نوشته نشده است. تقریبا همه رمان‌ها یک واگویه درونی هستند و ما چیزی در معنای واقعی کلمه رمان در زبان فارسی نداریم. ولی داستان‌های کوتاه بسیار درخشانی داریم و اصلا سنت ما، سنت رمان نیست و سنت داستان کوتاه است.

نویسنده «بوطیقای شیطان» همچنین درباره کتابش توضیح داد: کتاب من شامل هفت داستان کوتاه است که هر کدام حدود ۲۰ صفحه است. فضای داستان‌ها سوررئال و کمی طنز سیاه است، البته که هر یک فضای خاص خود را دارد، ولی در کل چند هنرمند هستند که در فضای کاری‌شان اتفاقات خاص و عجیب و غریب می‌افتد، برخی‌های‌شان با شیطان ملاقات می‌کنند و از آن‌ها خواسته می‌شود که هنرشان را با چیزی معامله کنند. در کل نگاهی به تم دکتر فاستوس یا فاوست گوته داشته‌ام.

اشتراک‌گذاری این: